مراسم ختم یا شوی لباس؟!
بسم الله
یکی از آداب و رسومی که در همه جوامع بشری وجود دارد، برگزاری مراسم ختم برای تازه در گذشته است، کسانی که عزیزی را از دست داده اند دور هم جمع می شوند تا غم خود را تقسیم کنند یکدیگر را تسلی بخشند. اقوام و آشنایان برای رسیدگی به آنان و تسکین دادنشان دور هم جمع می شوند و هر کاری از دستشان بر بیاید انجام می دهند.
این رسم پسندیده هم مثل خیلی از آداب و رسوم جوامع و ملل در گذر زمان دستخوش تغییراتی بوده است، و جامعه اسلامی ما هم از این تغییرات در فرهنگ تشییع و مراسم ختم متوفی بی نصیب نبوده است.
اما هزار افسوس که این تغییر و تحولات در این زمینه نه تنها مثبت نبوده که به طرز آزار دهنده ای منفی و مخرب بوده است.
این روزها مجلس عزای ما هم چون مجالس عروسی و ولیمه هایمان، تبدیل شده به مجالس خودنمایی، مانور تجملات و تشریفات افراطی و چشم و هم چشمی های ناتمام.
چیزی که در این مجالس به چشم می خورد و خیلی هم آزار دهنده است این است که همه چیز در این مجالس مهم است به جز شخص متوفی، افراد به جای اینکه به فکر او و وحشت شب اول قبرش و رساندن خیری به وی باشند در صدد نمایش داشته های خود هستند.
سعی می کنند مراسم عزا را هر چه با شکوه تر و همراه با غذاهای رنگارنگ در تالارهای آن چنانی برگزار کنند، و به جای زنده کردن یاد عزیزشان، یاد مردم عصر جاهلیت را زنده کرده و گرامی می دارند.
امام صادق (علیه السلام) می فرماید: ”غذا خوردن نزد مصیبت دیدگان از رفتار و کردار زمان جاهلیت است و سنت اسلامی آن است که غذای آنان از سوی دیگران فراهم شود، همان گونه که پیامبر(صلی الله علیه و آله) در مورد جعفر بن ابی طالب، چنین رفتاری را در پیش گرفت”.(حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعة، ج 3، ص ص 237، ح 3504)
اگر شیوه پیامبر بزرگ ما آن بوده این میزهای رنگارنگ، تاج گل هایی که خیابان را پر می کند، دیس های شربت و شیرینی و ... از کجا آمده است، این فرهنگ را ما از کی آموخته ایم؟ به سفارش کدام دین این کارها را می کنیم؟
یک هشدار به بانوان محترم
در مجالس ختم و عزای آشنایان شاهد رفتارهای ناشایستی از برخی خانم ها هستیم، کسانی که این مجالس را با سالن مد و شوی لباس اشتباه گرفته اند، به طرزی لباس می پوشند و خود آرایی می کنند که گویی هفته هاست منتظر چنین روزی بوده اند و برای شرکت در این مجلس برنامه داشته اند، که این چنین با آرایش و لباس های تجملاتی دستکش ها و شال های تور و ... خود را آراسته اند.
متأسفانه این قبیل بانوان در مراسم هیئت های عاشورا و عزاداری ابا عبدالله الحسین علیه السلام هم ذره ای ملاحظه مجلس را نمی کنند، بارها و بارها مشاهده کرده ام که در تمام طول مجلس از جنس لباسشان رنگ مو و جواهراتی که آویزان خود کرده اند صحبت می کنند و متوجه نیستند که شاید در این جمع کسی باشد که بخواهد در سکوت برای امام عزیزش اشک بریزد.
این رفتارهای ما واقعا چه سودی به حال شخص متوفی دارد، منظور ما از حضور در این مجالس چیست؟
از پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) نقل است: ”هر که اندوهناکی را تسلیت گوید، خداوند در روز قیامت به او احترام کرده، لباس زیبایی را بر او خواهد پوشاند”.[حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل الشیعة، ج 3، ص 213، ح 3435، مۆسسة آل البیت، قم، 1409 هـ ق]
آیا وقتی خانواده عزادار ما را با این ظاهر ببیند خوشحال می شوند؟ واقعا چه احساسی به آن ها دست می دهد؟ لحظه ای خود را به جای آن ها بگذاریم، آیا ما دوست داریم در مجلس ختم ما هم دیگران این گونه رفتار کنند؟
برای متوفی چه کنیم؟
خوب است بدانیم که نه این سالن های شیک و مجلل و نه آن میزهای غذا با انواع غذاها هیچ کدام ذره ای به درد متوفی نمی خورد، کسی که تازه این دنیا را ترک کرده و اسیر خاک و دنیای آخرت شده است به هر خیری که از جانب ما به او برسد بسیار محتاج است، هر چه تعداد شرکت کنندگان در مجلس ختم او بیشتر باشد پسندیده است و چقدر خوب می شود که همه این شرکت کنندگان با تلاوت قرآن، آمرزش خواهی برای متوفی و خیرات روح او را شاد کنند.
