حکم تخلف از قوانین

بسم الله

با توجه به اینکه نوشتن پایان‌نامه در دانشگاه‌ها و سایر مۆسسات، جهت ارزیابی علمی افراد صورت می‌گیرد، سپردن این کار به افراد دیگر (طوری که عرفاً آن پایان‌نامه نتیجه علمی فرد محسوب نشود) نوعی تقلب و ادعای بدون واقعیت به شمار می‌آید و بر خلاف قوانین و مقررات مربوطه است؛ لذا این عمل جایز نبوده و أخذ پول در مقابل آن نیز جایز نیست. البته برخی از مراجع تقلید، معتقدند در صورت رضایت صاحبان پول، تصرف در آن اشکالی ندارد.

---

در این مقاله به چند پرسش و پاسخ که به نوعی در آنها تخلف از قوانین مطرح شده است می پردازیم:

سۆال: علت تحریم تقلب چیست؟

جواب: تقلب نوعی خیانت است و در شأن مسلمان متدین نیست و در بعضی روایات خیانت از گناهان کبیره شمرده شده است. (جامع المسائل آیت الله فاضل, ج1, س2196)

 

سۆال: قرآنی که جزو اموال مدرسه است و باید در مدرسه مطالعه شود, آیا می توان در تابستان به دلیل تعطیلی به خانه برد و مطالعه نمود؟

جواب: اموال و کتب مربوط به مدرسه را نمی توان بدون مجوز شرعی از مدرسه خارج نمود هرچند مدرسه مدتی تعطیل باشد. (ر.ک استفتائات امام (ره), ج3, ص543)

 

سۆال: آیا رعایت کردن قوانین مدرسه و یا شهر واجب است؟

جواب: تخلف از قوانین مشروع نظام جایز نیست و تخلف نسبت به مقررات مدرسه و امثال آن در شأن مۆمن متعهد نیست. (ر.ک استفتائات امام (ره), ج3, ص543, س175)

 

سۆال: گاهی اوقات جهت انجام کاری به یکی از بانک ها و ادارات مراجعه می کنیم و چنین به نظر می آید که مأمور آن اداره با درخواست ما موافقت نمی کند مگر اینکه مبلغی به عنوان شیرینی به آنها بپردازیم, آیا چنین کاری جایز است؟

جواب: به نظر مقام معظم رهبری پرداخت پول یا اموال دیگر از طرف فرد مراجعه کننده به کارمندان ادارات که مکلف به ارائه خدمات اداری به مردم هستند و حتماً منجر به فساد ادارات خواهد شد, عملی است که از نظر شرعی حرام محسوب می شود و توهم اضطرار مجوز او در انجام این کار نیست. و کارمند نیز جایز نیست در این مال تصرف نماید. (اجوبه الاستفتائات, ج2, ص161)

 

سۆال: یک نهاد به چند بخش تقسیم می شود که هر بخش دارای امکاناتی است, اگر بعضی از اموال یکی از این بخشها را در محل دیگر برای پیشبرد اهداف سازمان به کار برند چه حکمی دارد؟

جواب: استفاده از بخشهای مختلف اداره برای کمک به بخش دیگر فی حدّ نفسه اشکال ندارد لکن اگر خلاف مقررات است بدون هماهنگی و اجازه مسۆولین مربوطه اقدام نشود. (ر.ک استفتائات امام (ره), ج3, ص532)

 

سوال: پولی که از طریق نوشتن پایان‌نامه برای دیگران به دست آمده، چه حکمی دارد؟

با توجه به اینکه نوشتن پایان‌نامه در دانشگاه‌ها و سایر مۆسسات، جهت ارزیابی علمی افراد صورت می‌گیرد، سپردن این کار به افراد دیگر (طوری که عرفاً آن پایان‌نامه نتیجه علمی فرد محسوب نشود) نوعی تقلب و ادعای بدون واقعیت به شمار می‌آید و بر خلاف قوانین و مقررات مربوطه است؛ لذا این عمل جایز نبوده و أخذ پول در مقابل آن نیز جایز نیست. البته برخی از مراجع تقلید، معتقدند در صورت رضایت صاحبان پول، تصرف در آن اشکالی ندارد.

 

 پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سۆال، چنین است:

حضرت آیة الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):

تابع قوانین و مقررات مربوطه است؛ و در صورتی که خلاف قوانین و مقررات دانشگاه باشد جایز نیست؛ و أخذ پول در مقابل عملى که مخالف قوانین و مقررات است جایز نیست.

 

حضرت آیة الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):

تصرف با رضایت صاحبان پول اشکال ندارد.

 

حضرت آیة الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی):

در مورد سۆال، عمل فی نفسه اشکالی ندارد. بلی، اگر تبعات سوء داشته باشد، مثلاً فتح بابی برای اشتباه کاری در بعضی از امور یا اختلال نظام یا بعضی ادعاهای بدون واقعیت یا گول زدن اشخاص و هر تالی فاسد دیگری از این جهت باشد، جایز نیست.

 

حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):

این عمل جایز نیست و تصرف در آن پول، اشکال دارد.

 

حضرت آیة الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی):

باید به صاحبانش برگردانده شود.