زندگینامه حضرت عبدالعظیم حسنی علیه السلام

بسم الله

حضرت عبدالعظیم حسنى (علیه‌السلام)در چهارم ربیع الثانى سال 172 هجرى در شهر مدینه چشم به جهان گشود. ایشان فرزند عبدالله بن علی،‌از نوادگان امام حسن مجتبى (علیه‌السلام) است که نسبتش با چهار واسطه به آن حضرت می‌رسد.[1]
عبدالعظیم ‌از دانشمندان شیعه و از راویان حدیث ائمه معصومین (علیهم‌السلام) و نیز از چهره‌هاى بسیار محبوب و مورد اعتماد نزد اهل بیت عصمت و طهارت(علیهم‌السلام) به شمار می‌رفت. دوران وى گرچه عصر حاکمیت عباسیان و ایجاد خفقان و سختگیرى نسبت به شیعیان بود, ‌ولى مدافعان دین و حافظان مکتب که روایات امامان را ثبت و نقل می‌کردند نقش عمده‌اى در پاسدارى و صیانت از فرهنگ والاى اهل بیت (علیهم‌السلام) داشتند و این بزرگوار یکى از سنگربانان عقیده تابناک تشیع محسوب می‌شد که در حفظ و انتشار سخنان ائمه اطهار (علیهم‌السلام) سخت کوشا بود. ستایشهاى فراوان ائمه (علیهم‌السلام) از وی, نشان دهنده‌ى شخصیت والاى علمى و معنوى وى می‌باشد.

فضیلت و اعمال ماه ربیع الثانی

 بسم الله

---

ماه پر برکت ربیع الاول را پشت سر گذاشتیم ، و اکنون وارد یک ماه دیگر از ماه های خوب خدا می شویم ،این گذشت ایام و رفتن و آمدن روزه ها و ماه ها گذر عمر ما را نشان می دهد و چه خوب است که  در این گذران عمر از هر فرصتی بهره ها ببریم . هر زمانی را با یاد خداوند متعال و کوشش در جلب رضایت ربوبیش آباد کنیم تا إن شاء الله با دستانی پر راهی دیار باقی شویم .

---

وارد ماه ربیع الثانی (ربیع الآخر) شده ایم مهمترین واقعه در این ماه ولادت با سعادت امام حسن عسکری علیه السّلام پدر بزرگوار حضرت بقیه الله عجّل الله تعالی فرجه الشّریف می باشد.

1- دو خصوصیت در روز ولادت امام : هر چند برای روز ولادت امام یازدهم علیه السّلام حقّ مخصوصی به خود آن حضرت علیه السّلام می باشد، این روز را خصوصیت دیگری است از این جهت که آن بزرگوار، پدر بزرگوار امام ما ارواحنا و ارواح العالمین فداه می باشد...

روزه : مستحب است به شکرانه ی این نعمت عظمی روزه بدارد. (مفاتیح الجنان . فصل دهم . در اعمال ماه ربیع الثّانی )

2- خصوصیت امام حسن عسکری علیه السّلام در بر آمدن حوائج : برای صاحب ولادت یعنی امام حسن عسکری علیه السّلام خصوصیتی در بر آمدن حوائج اخروی می باشد. چه ائمّه ی معصومین علیهم السّلام هر چند که هر یک از آنها در تمامی حوائج بندگان خدا وسیله اند ولی هر یک از آنها را خصوصیتی برای پاره ای از حوائج بالأخص می باشد؛ چنان که دعای توسّل گواه این مدّعا است. خصوصیت این امام همام توسل جهت رفع حوایج اخروی می باشد. (المراقبات . ص 89 و90 ).

تقویم و مناسبتهای ماه ربیع الثانی

بسم الله الرحمن الرحیم

1 ربیع الثانی : قیام توّابین - سال 65 هجری قمری

وفات ملا علی نهاوندی نجفی 1322 قمری.

2 ربیع الثانی : قتل عبدالله بن معتز در زندان مقتدر عباسى ، سال 296 هجرى قمرى.

وفات آیت الله سید موسی زرآبادی 1353 قمری.

3 ربیع الثانی : پیمان شکنى امین در برابر برادرش مأمون - سال 194 هجرى قمرى

وفات عالم بزرگ شریعت اصفهانی 1339 قمری

4 ربیع الثانی : ولادت امام حسن عسکری علیه السلام (بنا به روایت شهید اول) 232 قمری.

ولادت حضرت عبدالعظیم حسنی رضی الله عنه 173 قمری

وقوع غزوه غابه - سال ششم هجرى قمرى

درگذشت منتصر باللّه عباسى - سال 248 هجرى قمرى

«پرورش فرزند»

باسمه تعالی

از آن جا که اسلام، دین زندگی است، احکام و تعالیم حیات بخشی را برای انسان فراهم کرده تا او بتواند در هر سطحی، مناسبات خود را به درستی ایجاد و تحکیم کند. این تعالیم، سبب می گردد تا هیچ یک از از ابعاد فردی و اجتماعی حیات بشری از آموزه های وحیانی و تعالیم نبی مکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) خالی نمانده و جریان عبودیت و بندگی در جای جای زندگی نفوذ داشته باشد. بدین ترتیب، انسان با آموختن و به کار بردن چنین دانش و برنامه ای، حیات طیبی را که پروردگارش برای او شایسته دانسته، تجربه خواهد کرد.

«غم خوار مردم»

باسمه تعالی

نرخ گندم و نان، روز به روز در مدینه بالا مى‏ رفت. نگرانى و وحشت بر همه مردم چیره شده بود. آن کس که آذوقه سال خود را تهیه نکرده بود، در تلاش بود که تهیه کند و آن کس که تهیه کرده بود، مواظب بود تا آن را حفظ کند. در این میان، مردمى هم بودند که به واسطه تنگدستى مجبور بودند به صورت روزانه آذوقه خود را از بازار بخرند.

امام صادق (علیه السلام) از "مُعَتِب" (مسئول خرج خانه خود) پرسید: "ما امسال در خانه گندم داریم؟"

معتب گفت: "بله‌ ای پسر رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم)! به قدرى که چندین ماه را کفایت کند، گندم ذخیره داریم."

امام صادق (علیه السلام) فرمود: "آن‌ها را به بازار ببر و در اختیار مردم بگذار و بفروش."

متعب با تعجب گفت: "یا بن رسول الله! گندم در مدینه نایاب است. اگر این‌ها را بفروشیم، دیگر خریدن گندم براى ما میسر نخواهد شد."

حضرت فرمود: "همین است که گفتم. همه را دراختیار مردم بگذار و بفروش."

معتب دستور امام (علیه السلام) را اطاعت کرد. گندم‌ها را فروخت و نتیجه را گزارش داد.

سپس امام صادق (علیه السلام) به او فرمود: "بعد از این، نان خانه مرا به صورت روزانه از بازار بخر. نان خانه من نباید با نانى که در حال حاضر توده مردم مصرف مى‏ کنند، تفاوت داشته باشد. نان خانه من باید بعد از این، نیمى گندم باشد ونیمى جو. من شکر خدا توانایى دارم که تا آخر سال، خانه خود را با نان گندم به بهترین صورت اداره کنم؛ ولى این کار را نمى ‏کنم تا در پیشگاه الهى برای غمخواری و مددکاری و برابری با مردم در مخارج زندگی، اندازه نگه داشته و میانه روی کرده باشم."⁽¹⁾

(برگرفته از کتاب: "داستان راستان"، اثر: استاد شهید مرتضی مطهری (ره) (با اندکی تصرف))

 فرارسیدن 17 ربیع الأول، سالروز ولادت

سرچشمه ی علوم و ظاهر کننده ی امر و نهی الهی،

امام جعفر بن محمد الصادق (علیه السلام)

را به تمامی مسلمانان، به خصوص شما دوست گرامی تبریک و تهنیت می‌گوید.

تقویم و روزشمار ماه ربیع الاول

 بسم الله

اول ربیع الاول :
-هجرت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم - نخستین سال هجرت
-لیلة المبیت و نزول آیه (وَ مِنَ النّاسِ مَنْ یَشْری نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللّهِ، وَ اللّهُ رَئوُفٌ بِالْعِباد) در شأن امام على بن ابیطالب علیه السلام- سال اوّل هجرى قمرى.
-آغاز قیام توابین در کوفه به رهبری سلیمان بن صرد خزاعی 65 قمری.
- شهادت امام حسن عسکری علیه السلام به روایت شیخ طوسی و کفعمی 260 قمری.
-سریه عبیدة بن حارث - سال دوّم هجرى قمرى
-نامه معاویه به امام على بن ابى طالب علیه السلام- سال 36 هجرى قمرى
-کشته شدن مسوّر بن مخرمه در خانه خدا - سال 64 هجرى قمرى
-ماموریت موفق عباسى براى نبرد با صاحب الزّنج - سال 258 هجرى قمرى

دوم ربیع الاول:
-وفات عالم جلیل القدر سید محمد باقر شفتی 1260 هجری قمری.

سوم ربیع الاول:
-وفات محمد بن احمد بن موسى مبرقع در قم - سال315 هجرى قمرى
-یورش حصین بن نمیر به مکه به دستور یزید و آتش زدن کعبه 64 قمری.
-رحلت آیت الله آقا محمد کبیر مدفون در قبرستان شیخان قم 1288 قمری .

چهارم ربیع الاول:
-وفات محدث بزرگ شیخ یوسف بحرانی صاحب اثر گرانسنگ الحدائق الناضره 1186 قمری.
-خروج حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم از غار ثور به سمت مدینه سال اول قمری.

پنجم ربیع الاول:
-وفات حضرت سکینه بنت الحسین علیه السلام - سال 117 هجرى قمرى
-زیارت قبر مطهر پیامبر اعظم توسط حضرت فاطمه سلام الله علیها.
-وفات حاج شیخ مهدی واعظ خراسانی 1370 قمری.

ششم ربیع الاول:
-ولادت جلال الدین محمد رومی بلخی مشهور به مولوی 640 قمری.

هفتم ربیع الاول:
-شهادت مظلومانه حضرت محسن فرزند امیرالمومنین علی علیهما السلام 11 قمری.

هشتم ربیع الاول:
-شهادت امام حسن عسکرى علیه السلام - سال 260 هجرى قمرى.
-وفات عالم جلیل القدر شیخ حسین بن عبدالصمد عاملی پدر شیخ بهایی 984 قمری.

نهم ربیع الاول:
-آغاز امامت حضرت ولی عصر ارواحنا فداه 260 قمری.
-هلاکت هشام بن عبدالملک - سال 125هجرى قمرى.
-آغاز بنای مسجد گوهرشاد به فرمان گوهرشاد بیگم (همسر سلطان شاهرخ میرزا و جانشین امیر تیمور گورکانی) 812 قمری.

«امام، مراقب شیعیان...»

باسمه تعالی

على بن یقطین در ظاهر از مقربان و نزدیکان هارون الرشید و در باطن، از شیعیان و محبین امام موسى کاظم (علیه السلام) بود. او پیوسته در خفا با امام کاظم (علیه السلام) مکاتباتی داشت،خمس مال خود و هر طرفه و تبرکى که بدست می آورد برای امام (علیه السلام) به سوی مدینه روانه می کرد.

روزی هارون الرشید به على بن یقطین خلعتهاى فاخری هدیه داد که در میان آنها، بالاپوشی وجود داشت که تمامى آن را به طلا بافته بودند و آن بالاپوش،‏ مخصوص خلفا بود  و کسى دیگر از آن جنس در اختیار نداشت.

على بن یقطین آن بالاپوش‏ را به همراه هدایایی دیگر برای امام کاظم (علیه السلام) به مدینه فرستاد. وقتی فرستاده های او نزد امام (علیه السلام) رسید، آن حضرت همه را قبول کرد؛ ولی آن بالاپوش را برگردانید و برای او نوشت که، "این بالاپوش را نیکو محافظت کن که او  پس از این، شأن و حکایتى خواهد داشت."

مدتی گذشت. على بن یقطین خدمتکاری داشت که یک روز، نزد هارون الرشید رفت و به او گفت: "على بن یقطین از شیعیان امام کاظم (علیه السلام) است و خمس مال خود را هر سال برای امام (علیه السلام) ارسال می کند و از جمله، آن بالاپوش را که خلیفه به او داده بود، برای امام کاظم (علیه السلام)  فرستاده است."

هارون گفت: "اگر بالاپوش را فرستاده باشد، درست است که او شیعه موسی بن جعفر (علیه السلام)  است."

لذا به سرعت على بن یقطین را احضار کرد و گفت: "آن بالاپوش را که به تو دادم، کجا بردى؟"

علی بن یقطین گفت:" به آن مشک زده‏ام و آن را در صندوقی نهاده ام و هر صبح، صندوق را مى‏گشایم و آن را بر چشم و سرم مى‏مالم و دوباره در جای خودش قرار می دهم."

هارون گفت:" آن را بیاور."

در این هنگام، هارون فرمان داد که به خانه علی بن یقطین بروند و آن صندوق را بیاورند. وقتی آن صندوق را آوردند و باز کردند، آن بالاپوش را دیدند که در نهایت تعظیم در صندوق است. هارون خوشش آمد و علی بن یقطین را تحسین کرد.

و بدین صورت، کرامت حضرت امام کاظم (علیه السلام) و مهربانی او، بر علی بن یقطین آشکار شد.

این روایت نشان می دهد که امام (علیه السلام) همیشه بر احوال شیعیان و موالیان خود مطلع و ناظر بوده و در سختی ها از آنها مراقبت مى‏فرمود ..

« برگرفته از کتاب " کشف الغمه فى مناقب الائمه "، تألیف علی بن عیسی اربلی (با اندکی تلخیص و اضافات) »

 7 صفر، سالروز ولادت

اسوه حلم و بردباری و هفتمین پیشوای فلاح و رستگاری،

حضرت امام موسی ابن جعفر الکاظم (علیه السلام)

را گرامی می دارد.

«سه موقعیت، سه عکس العمل»

باسمه تعالی

 

در طول زندگی، گاهی انسان در موقعیت هایی قرار می‌گیرد که برخی ویژگی‌های پنهان شخصیتی وی آشکار گشته و شناخته می‌شود.

"رضایت"، "غضب" و "قدرت" ازجمله این موقعیت‌ها هستند و حالات انسان در هر یک از این سه وضعیت، گویای شخصیت درونی و میزان خودساختگی اوست.

کسی که در حالت رضایت و خرسندی به سر می‌برد، چه بسا از فرط خوشی و خوشحالی، به گناه و باطل کشیده شود؛ ولی اگر خودساخته باشد، مرز طاعت و گناه و حق و باطل را می‌شناسد. این چنین شخصی نه گناه می‌کند و نه به باطل گرایش پیدا می‌کند.

کسی که خشمگین و عصبانی است، گاهی حرف‌های زشت و ناحقی می‌زند و به حدود دیگران تجاوز می‌کند و بعد هم دچار پشیمانی می‌شود. اما افراد خودساخته در حال خشم هم بر خود مسلطند و به ناحق، سخن نمی‌گویند و تصمیم نمی‌گیرند.

فرد قدرتمند نیز گاهی مفتون قدرت و ریاست می‌شود و به حقوق دیگران تجاوز می‌کند؛ ولی اگر خودساخته باشد، قدرت را وسیله ی آزمایش خود می‌داند و حرمت شکنی و ستم نمی‌کند.

مومن، چون از خدا و روز قیامت می‌ترسد و تقوا دارد و به عواقب کار‌های ناپسند آگاه است، نه درحال رضا به گناه کشیده می‌شود، نه درحال خشم سخن ناروا می‌گوید و نه درحال قدرت، زورگویی می‌کند.

امام محمد باقر (علیه السلام) در روایتی، با اشاره به این مضمون، چگونگی عملکرد یک فرد با ایمان را در هنگامی که در شرایط رضا، خشم و قدرت قرار می‌گیرد همین گونه بیان نموده و می‌فرماید:

" مومن، کسی است که هر گاه خوشنود باشد، رضایت و خشنودی، او را در گناه و باطل وارد نمی‌کند. هنگامی که خشمگین شود، خشمش او را از سخن حق بیرون نمی‌برد و هرگاه قدرت یابد، قدرتش او را به تعدی به چیزی که حق او نیست، نمی‌کشاند." ⁽¹⁾

(بر گرفته از کتاب "حکمت‌های باقری، ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام باقر (علیه السلام)"، تالیف: "حجة الاسلام جواد محدثی")

 فرا رسیدن سوم ماه صفر،سالروز میلاد خجسته

گنجینه دار دانش و پیشوای اهل بینش،

پنجمین امام شیعیان

حضرت امام محمد بن علی الباقر (علیه السلام)

را به تمامی مسلمانان جهان، به خصوص شما دوست گرامی تبریک و تهنیت می‌گوید.

---

منزل پانزدهم -عقبه

                                                                       بسم الله

این منزل «عقبه» و «عقبة البطن» نامیده شده است. امام در روز جمعه بیست و پنجم ماه ذی حجة الحرام در این منزل بار نهادند. کسی که مسیر مکه را طی می کند، قبل از قاع به این منزل می رسد. بنابراین , عقبه منزلی در مسیر حج است.(1) آب اینجا، از « بنی عکرمه» از « بکر بن وائل» است.(2)
روایتی با سند بسیار قوی از ابن قولویه است که وقتی امام از « عقبه البطن» بالا آمدند، به یاران فرمودند: « خود را کشته می بینم». گفتند: « آن چگونه است یا اباعبدالله؟» فرمود:« رویایی دیده ام». پرسیدند: « آن چیست؟» فرمود: « سگانی را دیدم که مرا گاز می گرفتند، شدیدترین آن ها بر من سگی بود که به برص و پیسی مبتلا بود» (3)
-----------------------------------------------------
1-  معجم البلدان، ج 4 ، ص 134
2-  مراصد الاطلاع، ج3، ص 948
3-  کامل الزیارات، ص157 - بحارالانوار، ج 45،ص87، ح 24 - موسوعة الکلمات الامام الحسین(ع) ص 352 و 351 - مراصد الاطلاع، ج 2، ص 788

منزل چهاردهم -القاع

بسم الله

امام روز پنج شنبه، بیست و چهارم ذی حجة الحرام در القاع فرود آمدند. (1) بعد از « عقبه» «قاع» منزلی به طرف مکه مکرمه است.(2) در کتب لغت « بطن» به دشتی وسیع یا دشتی که دره ها، نهرها، برکه ها و گذرگاه ها داشته باشد گفته می شود.(3) در این وادی بطون فراوانی قرار دارد. از جمله «بطن عنان» ، « بطن ظبی» که زمینی از آن کلب بوده است، « بطن رمّه» و « بطن عقبه» که اسمی برای یک وادی است که در آن قریه هایی چون عقبه قرار گرفته است. « قاع» اولین منزل آن بطن است.(4) اینجا پیری از « بنی عکرمه» به نام « عروه بن لوذان» امام را از این سفر بر حذر داشت. امام فرمود: « بر من امر پوشیده نیست. به خدا قسم اینها مرا دعوت کرده اند تا این که قلبم را از سینه به در آورند. هنگامی که دست به چنین کار زنند خداوند کسانی را بر آن ها مسلط کند که آن ها را خوار سازد و ذلیل ترین فرقه و امت ها گرداند.» (5) پس از آن جا گذشتند و حرکت را ادامه دادند.

--------------------------------

1-  الامام الحسین و اصحابه، ج 1، ص 178

2-  مراصد الاطلاع، ج 3، ص 178

3-  الامام الحسین و اصحابه، ج 1، ص 178

4-  الامام الحسین و اصحابه، ج 1، ص 179

5-  مقتل الحسین خوارزمی، ج 1، ص 228 - بحارالانوار ، ج 44، ص 375