بسم الله
اللهم رب شهر رمضان الذی انزلت فیه قرآن و افترضت علی عبادک فیه الصیام ارزقنی حج بیتک الحرام فی عامی هذا العام و اغفرلی الذنوب العظام فانه لا یغفرها غیرک یا رحمن یا علام
بسم الله
اللهم رب شهر رمضان الذی انزلت فیه قرآن و افترضت علی عبادک فیه الصیام ارزقنی حج بیتک الحرام فی عامی هذا العام و اغفرلی الذنوب العظام فانه لا یغفرها غیرک یا رحمن یا علام
امام رضا(علیه السلام) در توصیهای به اباصلت میفرماید: آنچه از اعمال خیر در ماه شعبان از انجام آن کوتاهى کردهاى در چند روزى که باقى مانده تدارک کن و از گناهان و نافرمانیهایت بهسوى خدا باز گرد و توبه نما، تا ماه خدا به تو رو کرده باشد.
اباصلت میگوید: در آخرین جمعه ماه شعبان، به محضر حضرت امام رضا(علیه السلام) وارد شدم. آن حضرت به من فرمودند: اى اباصلت ماه شعبان بیشترش گذشت و این جمعه آخر آن است،
پس آنچه از اعمال خیر که در این ماه در انجام آن کوتاهى کردهاى در این چند روزى که باقى مانده تدارک کن، و بر تو باد به انجام آنچه به حال تو مفید است و ترک آنچه براى تو فایدهاى ندارد، و دعا و استغفار و تلاوت قرآن را افزون کن، و از گناهان و نافرمانیهایت بهسوى خدا بازگرد و توبه نما، تا ماه خدا به تو رو کرده باشد در حالى که تو به خدایت اخلاص ورزیده باشى، و امانتى بر گردن خود باقى مگذار مگر آنکه آن را ادا کنى.
و نیز در دلت کینه هیچ مؤمنى نباشد مگر اینکه آن را از دل بیرون کنى، و هیچ گناهى را که مرتکب بودهاى وامگذار مگر آنکه آن را رها کرده و از آن دورى گزینى، و از خداوند پروا داشته باش، و در امور نهان و آشکارت بر او توکّل و اعتماد کن، و هر کس بر خدا توکّل کند همانا خداوند او را کافى است، زیرا خداوند کار خود را به انجام میرساند، و براى هر چیز اندازهاى قرار داده است.
در باقیمانده این ماه زیاد این ذکر را بگو:
«اللّهم إن لم تکن قد غفرت لنا فی ما مضى من شعبان فاغفر لنا فیما بقی منه؛ پروردگارا! اگر تاکنون در این ماه ما را نبخشیدهاى، پس از تو میخواهیم که در باقیمانده این ماه ما را ببخشى و بیامرزى
زیرا خداوند تبارک و تعالى در ماه شعبان مردم بسیارى را به دلیل احترام ماه مبارک رمضان از آتش آزاد مىکند.
بسم الله
روزه آن است که انسان براى انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب از چیزهایى که روزه را باطل مىکند و شرح آنها بعدا گفته مىشود، خوددارى نماید.
1550 لازم نیست انسان نیت روزه را از قلب خود بگذراند یا مثلا بگوید فردا را روزه مىگیرم بلکه همین قدر که براى انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب کارى که روزه را باطل مىکند انجام ندهد، کافى است و براى آن که یقین کند تمام این مدت را روزه بوده، باید مقدارى پیش از اذان صبح و مقدارى هم بعد از مغرب از انجام کارى که روزه را باطل مىکند خوددارى نماید.
1551 انسان مىتواند در هر شب از ماه رمضان برا روزه فرداى آن نیت کند بهتر است که شب اول ما هم نیت روزه همه ماه را بنماید.
1552 از اول شب ماه رمضان تا اذان صبح، هر وقت نیت روزه فردا را بکند اشکال ندارد.
1553 وقت نیت روزه مستحبى از اول شب است تا موقعى که به اندازه نیت کردن به مغرب وقت مانده باشد، که اگر تا این وقت کارى که روزه را باطل مىکند انجام نداده باشد و نیت روزه مستحبى کند، روزه او صحیح است.
بسم الله
قال الله تبارک و تعالى:
یا ایها الذین آمنوا کتب علیکم الصیام کما کتب على الذین من قبلکم لعلکم تتقون.
خداوند تبارک و تعالى مىفرماید:
اى کسانى که ایمان آوردهاید روزه بر شما نوشته (واجب) شد، چنانکه بر آنان که پیش از شما بودهاند واجب شده بود باشد که پرهیزگار شوید.
سوره بقره آیه 183
قال الباقر علیه السلام:
بنى الاسلام على خمسة اشیاء، على الصلوة و الزکاة و الحج و الصوم و الولایه.
امام باقر علیه السلام فرمود:
اسلام بر پنج چیز استوار است، برنماز و زکات حج و روزه و ولایت (رهبرى اسلامى).فروع کافى، ج 4 ص 62، ح 1
بسم الله
مرحوم
«علاّمه مجلسى» در فصل آخر از اعمال ماه رمضان در کتاب «زادالمعاد»، نماز
شب هاى ماه رمضان را چنین بیان مى کند: (و با توجّه به این که بهترین
اعمال، در ماه مبارک، نماز و قرآن است و این نمازها در بردارنده بسیارى از
سوره هاى قرآن است، هرکس هر چند شب را بخواند غنیمت است).
شب اوّل: چهار رکعت; هر رکعت بعد از سوره حمد پانزده مرتبه سوره توحید.
شب دوم: چهار رکعت; در هر رکعت بعد از سوره حمد بیست مرتبه سوره إنَّا أنزلناه.
شب سوم: ده رکعت; در هر رکعت بعد از سوره حمد پنجاه مرتبه سوره توحید.
شب چهارم: هشت رکعت; در هر رکعت بعد از سوره حمد بیست مرتبه سوره إنّا أنزلناه.
شب
پنجم: دو رکعت; در هر رکعت، سوره حمد و پنجاه مرتبه سوره توحید; بعد از
سلامِ نماز، صد مرتبه بگوید: اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّد وَ آلِ
مُحَمَّد.
شب ششم: چهار رکعت و در هر رکعت سوره حمد و سوره ملک.
شب هفتم: چهار رکعت; در هر رکعت سوره حمد و سیزده مرتبه سوره إنّا أنزلناه.
شب هشتم: دو رکعت; در هر رکعت سوره حمد و ده مرتبه سوره توحید و پس از سلام نماز، هزار مرتبه بگوید: سبحان اللّه.
شب
نهم: شش رکعت میان نماز مغرب و عشا; در هر رکعت سوره حمد و هفت مرتبه
آیة الکرسى و پس از اتمام نماز، پنجاه مرتبه بگوید: اَللّهمّ صَلِّ عَلى
مُحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد.
شب دهم: بیست رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و سى مرتبه سوره توحید.
شب یازدهم: دو رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و بیست مرتبه سوره کوثر.
شب دوازدهم: هشت رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و سى مرتبه سوره إنّا أنزلناه.
شب سیزدهم: چهار رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و بیست و پنج مرتبه سوره توحید.
شب چهاردهم: شش رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و سى مرتبه سوره إذا زُلزِلَت.
شب
پانزدهم: چهار رکعت; در دو رکعت اوّل بعد از سوره حمد، صد مرتبه سوره
توحید، و در دو رکعت دیگر، بعد از سوره حمد، پنجاه مرتبه سوره توحید.
شب شانزدهم: دوازده رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و دوازده مرتبه سوره تکاثر.
شب
هفدهم: دو رکعت; در رکعت اوّل، سوره حمد و هر سوره اى که خواست بخواند و
در رکعت دوم، سوره حمد و صد مرتبه سوره توحید و بعد از سلام نیز صد مرتبه
بگوید: لا إلهَ اِلاَّ اللّهُ.
شب هیجدهم: چهار رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و بیست و پنج مرتبه سوره کوثر.
شب نوزدهم: پنجاه رکعت; با سوره حمد، و پنجاه مرتبه سوره إذا زلزلت.
مرحوم
«علاّمه مجلسى» مى گوید: ظاهراً مراد آن است که در هر رکعت یک مرتبه این
سوره را بخواند; زیرا در یک شب خواندن دوهزار و پانصد مرتبه سوره «اذا
زلزلت» دشوار خواهد بود.
شبهاى بیستم تا بیست و چهارم: در هر یک از این شب ها، هشت رکعت نماز بخواند که پس از حمد، هر سوره اى خواست مى خواند.
شب بیست و پنجم: هشت رکعت نماز; در هر رکعت سوره حمد، و ده مرتبه سوره توحید را بخواند.
شب بیست و ششم: هشت رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و صد مرتبه سوره توحید را بخواند.
شب بیست و هفتم: چهار رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و سوره ملک را بخواند و اگر نتوانست، بیست و پنج مرتبه سوره توحید را بخواند.
شب
بیست و هشتم: شش رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و صد مرتبه آیة الکرسى، صد
مرتبه سوره توحید و صد مرتبه سوره کوثر را بخواند و پس از پایان نماز، صد
مرتبه صلوات بفرستد.
مرحوم حاج شیخ عباس قمى مى نویسد: مطابق آنچه که من یافتم بجاى صد مرتبه، ده مرتبه آمده است(1) (که همین مناسب تر به نظر مى رسد).
شب بیست و نهم: دو رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و بیست مرتبه سوره توحید را بخواند.
شب سى ام: دوازده رکعت; در هر رکعت سوره حمد، و بیست مرتبه سوره توحید را بخواند و پس از پایان نماز، صد مرتبه صلوات بفرستد.
یادآورى:
این نمازها هر دو رکعت به یک سلام است.(2) و همان گونه که گفته شد اگر
تمام آنها را نتواند بجا آورد، هر مقدار که مى تواند بجا آورد، خوب است.
1. مفاتیح الجنان، نمازهاى شب هاى ماه رمضان.
2. زاد المعاد، صفحه 213 - 214.
بسم الله
دهم ماه:
مصادف با وفات حضرت خدیجه کبرى(علیها السلام) یکى از بزرگترین زنان جهان (در سال دهم بعثت) است.(1)
پانزدهم ماه:
روز ولادت سبط اکبر رسول خدا(صلى الله علیه وآله)، حضرت امام حسن مجتبى(علیه السلام) (در سال سوم هجرى) است.(2)
هفدهم ماه:
سال روز پیروزى در جنگ بدر در سال دوم هجرى است.(3)
نوزدهم ماه:
سالروز ضربت خوردن امیر مؤمنان على(علیه السلام) به دست ابن ملجم اشقى الآخرین (در سال چهلم هجرى) است.(4)
بیست و یکم ماه:
سالروز
شهادت مولاى متّقیان، امیر مؤمنان على بن ابى طالب(علیه السلام) (در سال
چهلم هجرى) است که جهان اسلام را در غم و اندوه عظیمى فرو برد.(5)
1.
منتهى الآمال، فصل ششم، زندگانى پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله)، و
بحارالانوار، جلد 19، صفحه 5 (البتّه روز آن با آنچه در بالا آمد تطبیق
ندارد).
2. همان مدرک، زندگانى امام حسن(علیه السلام).
3. همان مدرک، وقایع سال دوم هجرى.
4. همان مدرک، زندگانى حضرت امیرالمؤمنین(علیه السلام).
5. همان مدرک.
بسم الله
شیخ صدوق به سند معتبره روایت کرده از حضرت امام رضا (علیه السلام) از پدران بزرگوار خود از حضرت امیرالمؤ منین (علیه و على اولاده السلام) که فرمود : خطبه اى خواند براى ما روزى حضرت رسول خدا (صَلَّى اللَّهِ عَلِیهِ وَ آله) پس فرمود : اَیُّها النّاس بدرستى که رو کرده است به سوى شما ماه خدا با برکت و رحمت و آمرزش. ماهى است که نزد خدا بهترین ماه ها است و روزهایش بهترین روزها است و شب هایش بهترین شب ها است و ساعت هایش بهترین ساعتها است و آن ماهی است که خوانده اند شما را در آن بسوى ضیافت خدا و گردیده اید در آن از اهل کرامت خدا . نَفَسهاى شما در آن ثواب تسبیح دارد و خواب شما ثواب عبادت دارد و عملهاى شما در آن مقبول است و دعاهاى شما در آن مستجاب است . پس سؤ ال کنید از پروردگار خود به نیّت هاى درست و دل هاى پاکیزه از گناهان و صفات ذمیمه که توفیق دهد شما را براى روزه داشتن آن و تلاوت کردن قرآن در آن .
بسم الله الرحمن الرحیم
اللهمَ اجْعلْ صِیامی فـیه صِیـام الصّائِمینَ وقیامی فیهِ قیامَ القائِمینَ ونَبّهْنی فیهِ عن نَومَةِ الغافِلینَ وهَبْ لی جُرمی فیهِ یا الهَ العالَمینَ واعْفُ عنّی یا عافیاً عنِ المجْرمینَ.
خدایا قرار بده روزه مرا در آن روزه داران واقعى وقیام وعبادتم در آن قیام شب زنده داران وبیدارم نما در آن از خواب بى خبران وببخش به من جنایتم را در این روز اى معبود جهانیان ودر گذر از من اى بخشنده جنایات کاران.
تفویض ولایتعهدی به امام رضا علیه السلام.
حضرت امام رضا علیه السلام در سال 201 قمری به دستور مامون عباسی، به مرو آمد. مامون، نسبت به حضرت، تجلیل و تکریم تمام کرد و تا جایی که خواص دوستان و اصحاب اش را جمع کرد و گفت: «ای مردم! من، در آل عباس و آل علی علیه السلام تامل کردم و هیچ کس را افضل به امر خلافت، از علی بن موسی علیه السلام ندیدم.» . پس رو به حضرت کرد و گفت: «من، می خواهم خلافت را از خود خلع و به شما تفویض کنم.» . حضرت فرمود: «اگر ایزد، خلافت را برای تو قرار داد، جایز نیست آن را به دیگری واگذاری و خود را بر کنار سازی و اگر از تو نیست، اختیار نداری آن را به دیگری تفویض کنی.» . حضرت، بدین وسیله نامشروع بودن حکومت آنان را اعلام کرد.
مامون، از او خواست امر خلافت را بپذیرد، ولی امام نپذیرفت تا این که نوبت به تهدید رسید که امام پذیرفت و در شرایط اجبار، وجدان بیدار مردم و حاضران دانستند که پذیرش ولایت عهدی، به معنای تایید حکومت نیست.
آن چه مامون را وادار ساخته بود که خلافت وحکومت را، علی الظاهر، تقسیم کند، چیزی جز قدرت معنوی و احتمال سهمگین شدن خشم عمومی نسبت به غصب خلافت نبود و این، نقطه ی اوج قدرت ائمه بود که در عین حاکم نبودن، بر دل ها حکم می راندند.