روح الله مهرجو استاد دانشگاه و کارشناس ارتباطات و پژوهشگر حوزه اجتماعی

روح الله مهرجو استاد دانشگاه و  کارشناس ارتباطات و پژوهشگر حوزه اجتماعی

این وبلاگ کاملا شخصی می باشد
mehrjoor.ir

بایگانی
آخرین نظرات

۱ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «ژرف نگری و رشد فکری کودکان با ترویج فرهنگ کتابخوانی» ثبت شده است

 ژرف نگری و رشد فکری کودکان با ترویج فرهنگ کتابخوانی

تهران- ایرنا- مقوله کتابخوانی تاثیر بسزایی در روند جامعه پذیری و ارتقای فرهنگ دارد. به همین دلیل بایستی به این مهم از دوره کودکی و نوجوانی توجه کرد و کتاب را در سبد خانوار قرار داد تا علاقه به مطالعه در افراد درونی شود و اینگونه آینده سازان این مرز وبوم، ژرف نگر و متفکر رشد و پرورش یابند.

به گزارش گروه اطلاع رسانی ایرنا؛ والدین به عنوان الگوهای رفتاری به شمار می روند که در روند رشد کودکان و نوجوانان و تربیت روانی و فکری آنان نقش مهمی دارند و در بسیاری از موارد این مهم را جهت دهی می کنند.

تاثیرپذیری فرهنگی، توسعه کتاب، مطالعه و ترویج آن از نخستین و مهمترین عوامل موثر در الگوپذیری کودکان و نوجوانان از والدین خود محسوب می شوند. هنگامی که پدر و مادر عادت به مطالعه داشته باشند و بخشی از فعالیت های روزانه خویش را به خواندن کتاب اختصاص دهند، کودک و نوجوان، این مقوله را به خوبی می پذیرند، با آن انس و الفت می یابند و می آموزند که مطالعه را در زندگی در زمره امورهای ضروری قرار دهند.

همواره باید به این موضوع توجه کرد که روند یادگیری، نهادینه سازی فرهنگ و اندیشه سازی کودکان و نوجوانان از راه مطالعه و کتاب خوانی میسر می شود. اگر چه به جز خانواده، گروه هایی همچون همسالان، معلمان، مراکز فرهنگی- هنری، کتابخانه ها و دستگاه های متولی فرهنگ بستر علاقه مندی، تشویق و ترغیب کودکان و نوجوانان به مطالعه را ایجاد می کنند اما نمی توان از این واقعیت غیرقابل انکار چشم پوشی کرد که پرچمدار این هویت بخشی فرهنگی، خانواده به شمار می رود و در صدر همه آنها قرار دارد.

برگزاری سالیانه نمایشگاه بین المللی کتاب تهران می تواند بهانه ای باشد تا خانواده ها به همراه فرزندان خود با حضور در این رویداد فرهنگی آنان را با کتاب و فرهنگ کتابخوانی آشنا کنند تا اینگونه در آینده به کسب مهارت های فردی و اجتماعی، حل مشکلات فکری و اخلاقی، افزایش و ارتقای سطح آگاهی های اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و کسب تجریه های گوناگون در زمینه های تربیتی، ارزشی و دینی بپردازند.

«روح الله مهرجو» پژوهشگر حوزه اجتماعی، کارشناس و مدرس علوم ارتباطات معتقد است که فرهنگ کتابخوانی نخست باید از خانواده شروع شود زیرا والدین به عنوان اثرگذارترین عنصر در رشد و شکل گیری باورها، رفتار و عقاید افراد هستند. در ادامه گفت وگوی وی را با پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا می خوانیم.

** جایگاه کتاب در میان سبد فرهنگی خانواده ها
کتاب به عنوان یک ضرورت باید در سبد فرهنگی خانه و خانواده از جایگاه و منزلت بسیار بالایی برخوردار باشد. همانطور که خانواده ها برای تقویت اقتصاد خویش تلاش می کنند باید به همان نسبت به خرید کتاب، مجله، نشریه و ... اهمیت دهند زیرا با مطالعه می توانند به حل مشکلات رفتاری، اجتماعی و فرهنگی خود کمک کنند. والدین آگاه می توانند با ارایه راهکارهایی برای تشویق فرزندان به مطالعه در امر آگاهی بخشی آنان اثرگذار باشند. آنها با بازخوانی شیوه های جذاب برای کودکان خود خواهند توانست فرزندان را به خواندن ترغیب کنند و لذت درک آن را از مسیر تصاویر ذهنی از راه بیان و خواندن انتقال دهند.

** توسعه کشور در گرو اهمیت دادن به کتاب
افزایش نرخ سرانه کتابخوانی از جمله عواملی به شمار می رود که می تواند توسعه فرهنگی کشور را رقم بزند. با توجه به گسترش فناوری های نوین ارتباطی، کتاب هنوز هم جایگاه مهمی در سبد فرهنگی خانواده ها و جوامع ایفا می کند. کشورهای پیشرفته همانگونه که به طرف جامعه اطلاعاتی با شتاب حرکت می کنند به همان اندازه نیز نسبت به افزایش سرانه مطالعه اهمیت می دهند که نشان از جایگاه ممتاز کتابخوانی و ویژگی رفتاری مردم این کشورها دارد.

** چرایی بی توجهی کودکان و نوجوانان به مطالعه
سرانه مطالعاتی در کشورهای در حال توسعه همچون ایران با توجه به گسترش روزافزون فناوری های نوین اطلاعاتی در میان خانواده ها به ویژه کودکان و نوجوانان روند کاهشی را سپری می کند. اینترنت و امکانات نرم افزاری جدید سبب شده است تا بسیاری از کاربران علایق خود را تغییر دهند و به طرف پراکنده خوانی و رفع نیازهای خود در این شبکه های اجتماعی سوق پیدا کنند. جاگذاری کتاب در سبد فرهنگی خانواده ها بسیار مهم است. متولیان امور فرهنگی و فرهنگ دوستان باید بکوشند تا راه های جدیدی را برای ترغیب نسل آینده به مطاله به وجود آورند. در سال های اخیر پژوهش های گسترده ای برای ترغیب مردم به ویژه کودکان و نوجوانان در کشور انجام شده است. در این میان معلم پویا و خلاق می تواند راهکارهای بسیاری برای هر چه مستحکم تر کردن پیوند میان دانش آموز و کتاب پیدا کند. در این میان مقایسه دانش آموزان در میزان مشارکت در مطالعه، سعی در نتیجه گیری از موضوع کتاب و استفاده ابزاری از کتاب برای پند واندرز دانش آموزان، تحمیل نظر مربی درباره کارکرد داستان و انتخاب کتاب بدون در نظر گرفتن علاقه مندی های دانش آموزان می تواند از عوامل بازدارنده در روندِ ترویج خواندن باشد.

** راهکارهای ترویج فرهنگ کتابخوانی
ترویج فرهنگ کتابخوانی باید از دوران کودکی و از راه مهمترین نهاد جامعه پذیری آغاز شود تا کودک، کتابخوانی را در فرآیند جامعه پذیری اولیه از والدین خود بیاموزد و در زندگی روزمره به کار گیرد. همچنین نهادهای جامعه پذیری مانند مدرسه، گروه همسالان و رسانه های گروهی نیز باید در جهت تقویت رفتار کتابخوانی عمل کنند تا فرهنگ کتابخوانی در فرد نهادینه شود تا این مهم به شکل عادت درآید. طرح عضویت خانوادگی در کتابخانه ها نیز اثر ماندگار و مطلوبی دارد. بهره گیری از شبکه های اجتماعی، معرفی و در اختیار گذاشتن کتاب هایی با حجم کم و دارای متن های روان و جذاب نیز می تواند کودکان و نوجوانان را به کتابخوانی سوق دهد.

فرهنگ سازی از راه برنامه های کودکان و ساخت فیلم هایی که به طور غیرمستقیم به موضوع کتاب می پردازند، ایجاد فضاهای مطلوب و با نشاط برای مطالعه علاقه مندان به کتابخوانی در محیط های آموزشی، ارایه بُن های ویژه کودکان، ایجاد کتابخانه های سیار در پارک ها به خصوص در مناطق محروم و ... از جمله مهمترین راه هایی است که کودکان و نوجوانان را به این مهم هدایت می کند.

** نمایشگاه کتاب و علاقه به مطالعه
نمایشگاه بین المللی کتاب تهران به عنوان بزرگترین رویداد فرهنگی کشور می تواند به تحریک ذائقه کتاب دوستان به ویژه کودکان و نوجوانان کمک کند تا آنها بتواند به خرید تازه های نشر بپردازند. در کنار برپایی نمایشگاه های این چنینی می توان در شهرها با اختصاص دادن فضای نمایشگاهی به عنوان شهر کتاب به جلب کتاب دوستان پرداخت، فضایی که امکان دسترسی گسترده به منابع و آثار مکتوب در هر بازه زمانی فراهم شود. در این میان شهرداری ها و مسوولان امر می توانند با اتخاذ تدابیری مناسب از جمله ایجاد مراکز عملی و فرهنگی و اقدام هایی مانند برگزاری نشست های بررسی آثار مولفان، رونمایی از کتاب های جدید، کارگاه های تخصصی نویسندگان و تولید محتوای ادبی و علمی به ترویج فرهنگ کتابخوانی کمک کنند.
۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۶ خرداد ۹۷ ، ۱۸:۱۸
مجتبی مهرجو